Akhisar Sağlık Müdürlüğü organ bağışına dikkat çekti
Haber Merkezi
Akhisar İlçe Sağlık Müdürlüğü, organ bağışının önemine dikkat çekti. Akhisar İlçe Sağlık Müdürlüğünde görevli Dr. İsmail Fatih Gergin, organ bağışının hayat kurtaran bir eylem olduğunu vurgulayarak, bu konuda bilinçlenmeye ve bağışçı olmaya davet etti.
Organ bağışıyla ilgili detayları paylaşan Gergin, herhangi bir yaş sınırlaması olmadan herkesin organ bağışında bulunabileceğini belirtti. Organ bağışının, insan hayatını kurtarmak ve yaşam kalitesini artırmak için büyük bir öneme sahip olduğunu vurguladı.
Akhisar İlçe Sağlık Müdürlüğünde görevli Dr. İsmail Fatih Gergin 3-9 Kasım organ bağışı haftası nedeniyle yaptığı açıklamada, “Hayatınızı hastanelerde veya diyaliz ünitelerinde “Acaba nakil sırası bana gelecek kadar yaşayabilir miyim?” diyerek geçirdiğinizi düşünün. Türkiye’de binlerce hasta bu durumda, yeni bir hayat için umut sırasında...
Peki ülkemizde binlerce hastanın bu umut sırasında bazen yıllarca beklemek zorunda kaldığı organ nakli ve bunu mümkün kılan organ bağışı nedir? Organ bağışı süreci nasıl işler?
Organ nakli; vücutta görevini yapamayan bir organın yerine, canlı bir vericiden veya kadavradan (beyin ölümü gerçekleşmiş kişilerden) alınan sağlam bir organın nakledilmesidir. Nakledilecek organın temini, ancak organ bağışı ile mümkündür.
Organ bağışı; kişi hayatta iken, hür iradesi ile tıbben yaşamı sona erdikten sonra doku ve organlarının başka hastaların tedavisi için kullanılmasına izin vermesi ve bu durumu belgelendirmesi olarak tanımlanmaktadır. Bu, tamamen gönüllülük esasına dayalı bir uygulamadır.
Nakledilebilen doku ve organlar nelerdir?
Nakli yapılabilen iç organlar; böbrek, karaciğer, kalp, bağırsak, pankreas ve akciğerken; kan, kök hücre, damar, deri, kemik, kornea, kalp kapağı nakli de yapılabilmektedir. Alıcılardaki hasarlı dokuları onarmak amacıyla kıkırdak, tendon ve ligamentler kullanılabilmektedir .
18 yaşını dolduran ve akıl sağlığı yerinde olan herkes organ bağışçısı olabilir. Bağışçı olmak için; il sağlık müdürlüklerine, devlet ve üniversite hastanelerine veya özel hastanelerin organ bağışı koordinatörlerine, organ nakli merkezlerine, toplum sağlığı merkezlerine ya da aile sağlığı merkezlerine başvurulmalıdır. Bu noktalarda organ bağışı formu doldurularak bağışta bulunulabilir. Bağış yapan kişi, formda bağışlamak istediği doku veya organları seçebilmektedir. Form doldurulduktan sonra bağışçıya organ bağış kartı verilir. Ardından kişinin bağışçı olduğuna dair bilgi, Sağlık Bakanlığı Organ ve Doku Bağışı Bilgi Sistemi'ne girilir. Kişi, dilediği zaman aynı kurum ve kuruluşlara başvurarak organ bağışı kararından vazgeçebilir.
Organ bağışı yapılmış olsa bile her ölümden sonra organ nakli mümkün değildir. Örneğin evde ya da yolda vefat eden bir kimse bağış kartı ve ailesinin rızası olsa bile organları alınamaz. Yalnızca hastane yoğun bakım ortamında beyin ölümü gerçekleşen insanlardan organ nakli yapılabilir.
Beyin ölümü, beynin geri döndürülemez bir şekilde tamamen tüm fonksiyonlarını kaybetmesi ile gerçekleşir. Beyin ölümünün ardından kısa bir süre sonra tüm organlar canlılığını kaybeder. Suni olarak bedene oksijen gönderilmeye devam edilse de beyin ölümü gerçekleştikten sonra kişinin tekrar iyileşmesi ya da hayata dönmesi mümkün değildir. Beyin ölümü gerçekleşen kişi, tıbben ve yasal olarak ölü kabul edilir. Bu durum beynin bazı işlevlerinin korunduğu koma ve bitkisel hayat ile karıştırılmamalıdır. Kişinin beyin ölümünün gerçekleştiği, bir nöroloji ya da nöroşirurji uzmanı ve bir anestezi ya da yoğun bakım uzmanı olmak üzere toplam iki uzman hekim tarafından karara bağlanır. Beyin ölümünün yazılı olarak raporlanmasının ardından organ bağışı için ailenin onayı talep edilir. Ailenin onayı, kişinin bağışçı olup olmamasından bağımsız olarak mutlaka alınır. Aile onay verdiği takdirde organ naklinin yapılması planlanır. Nakil işlemi tamamlandıktan sonra ise organları alınan kişinin cenazesi son derece özenli bir şekilde ve olabildiğince vücut bütünlüğü bozulmadan aileye teslim edilir.
Dünya genelinde ve Türkiye’de gerçekleşen organ nakli sayısı nedir?
Dünyada 2021 yılı verilerine göre 144.302 nakil yapılmıştır. En sık nakli yapılan organlar sırasıyla böbrek, karaciğer ve kalptir. Türkiye’de 2022 itibariyle toplam 8.909 nakil gerçekleşmiştir.
Organ bağışına neden ihtiyaç vardır?
Türkiye’de 2021 yılı itibariyle organ nakline ihtiyaç duyan 25.319 hasta bulunmaktadır 8 . Aynı yıl organ nakli bekleme listesindeyken vefat eden hasta sayısı 5.018’dir 9 . Organ bağışı, nakle ihtiyaç duyan insanların yaşamını uzatır ve iyileştirir. Organ bağışı sadece hayat kurtaran bir tedavi olmayıp insani dayanışmanın da bir örneğidir” dedi.
Akhisar İlçe Sağlık Müdürü Uz. Dr. Burak Erden ise tüm Akhisarlıları organ bağışına davet ederek, “Organ bağışı, organları sağlıklı bir şekilde çalışmakta olan çoğu insan için belki pek bir anlam ifade etmeyebilir, ancak organ nakli bekleyen binlerce hasta için belki de son kurtuluş umudu ve “hayat” demektir” dedi.