Araç satarken ve alırken nelere dikkat edilmeli?
Son dönemde yaşanan Covid-19 salgını sonrası üretim faaliyetlerinde aksama yaşanması sebebiyle, ikinci el araç alış-satışı rağbet görmeye devam ediyor. Yapılan satışlarda tarafların mağduriyet yaşamasının önüne geçilmesi amacıyla Ticaret Bakanlığı’nca yeni yükümlülükler belirlendi. İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik başlığıyla 15 Ağustos 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren metin kapsamında, ticari faaliyet gösteren işletmeleri ilgilendiren hükümler yer alıyor. Diğer bir deyişle tüm bu yenilikler özellikle galeri, aracı ve acente gibi ikinci el araç satışlarını ticari kapsamda yürüten kişileri ilgilendirmektedir.
Yapılan son değişiklikler ışığında, bir yıl içerisinde 3 araçtan fazla satış yapan veya satışa aracı olan kişiler her ne kadar bireysel faaliyet gösteriyorsa da ticari kapsama alınacak ve yukarıda izah ettiğimiz hükümlere tâbi olacak. Her ne kadar güncel düzenlemeler ticari faaliyet gösteren satıcılar başlığı taşısa da yapılan birçok değişikliğin bireysel satışlara da önemli yansımaları olacağı kanaatindeyim.
Peki herhangi bir ticaret başlığı altında yer almayan yani bireysel ikinci el araç satışlarında durum ne olacak? Son düzenlemeler ile bu şekilde araç satışı yapacak olan kişilerin mutlaka ekspertiz raporu aldırarak satın alacak kişiye sunması gerekmektedir. Bu şartı, ekspertiz raporunu ilana ekleyerek veya satın alacak kişiye göndererek sağlayabilirler. Ancak konulması gereken ekspertiz raporunun en erken satıştan 3 gün önce alınmış olması gerekmektedir. Aksi taktirde söz konusu araç rapor alınmamış gibi işlem görecek ve aracın ayıplı çıkması halinde alıcı tüm yasal haklarını kullanabilecektir. Bunun yanı sıra daha önceki yazımızda da belirttiğimiz üzere, alıcının ekspertiz raporu aldırma yükümlülüğü bulunmamaktadır.
Günümüzde ikinci el satışların çoğunlukla internet üzerinden yapıldığı düşünüldüğünde, verilen ilanların gerçeği yansıtmasının ve varsa araç kusurlarının belirtilerek ekspertiz raporuna yer verilmesinin ne denli önemli olduğu anlaşılmaktadır. Bu hususlara dikkat edilmemesi halinde satıcılar, aracın iadesini kabul etmek veya tamirat masraflarını üstlenmek durumunda kalabilmektedir.
İkinci el araç satın alacak kişiler ise her ne kadar yasal zorunluluk bulunmasa da kendi güvendikleri bir uzmana gösterip aracın iç aksamından emin olduktan sonra alım yapabilirler. Bu sayede ilerleyen zamanda olası bir arıza ile karşılaşarak iade-tamirat süreci takip etmek durumunda kalmayacaklardır. Aynı şekilde uyuşmazlık ihtimali göz önünde bulundurularak tüm satış sürecinin yazılı olarak takip edilmesi önem arz etmektedir. Bu konuda, dilimizde yer etmiş “söz uçar, yazı kalır” atasözünü hatırlatmakta fayda görüyoruz.
Yapılan düzenlemeler sonucu dikkat çekilen bir başka nokta ise nakit ödemelerde güvenli ödeme sisteminin zorunlu hale getirilmesi olmuştur. Bu sayede para transferi esnasında yaşanabilecek aksaklıklar ve çalınma, dolandırıcılık gibi risklerini bertaraf edilmesi amaçlanmıştır. Ödeme konusunda da herhangi bir sorun yaşamamak için noter huzurunda tüm ücreti teslim aldıktan sonra işlem yapmak veya para aktarımının alıcı adına açılmış bir banka hesabından satıcı adına açılmış bir banka hesabına yapılması hususları önem arz etmektedir.
Her gün bir yenisi eklenen ve konusunu ikinci el araç alım-satımının oluşturduğu hukuki problemlere bakıldığında, tüm bu sürecin bir uzman tavsiyesi alarak yürütülmesinin önemi anlaşılmaktadır. Gerek satış sürecinin başından itibaren, gerekse satış sonrası meydana gelen hukuki sorunlarda avukatınızdan danışmanlık hizmeti almanız yararınıza olacaktır. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere, güzel bir hafta geçirmeniz dileğiyle…
Av. Tuğba ÇIĞ
İleitişim: av.tugbacig@gmail.com
