Aşı Haftası (22 Nisan - 27 Nisan 2013) Etkinlikleri
“Her Şeyin Başı Sağlık, Sağlığın Başı Aşı”
Dünya Sağlık Örgütü tarafından ilk kez düzenlenen 1. Dünya Aşı Haftası'nın sloganı "Bağışıklamanın önemine vurgu yaparak, farkındalığı ve aşı kapsayıcılık oranlarını artırmak" olarak belirlendi.
Türkiye 2013 yılına kadar düzenlenen yedi "Avrupa Aşı Haftası" etkinliğine katılmıştır. "2013'ten itibaren Dünya Sağlık Örgütü tarafından 'Dünya Aşı Haftası' adı ile 22-27 Nisan 2013 tarihleri arasında düzenlenmesine karar verilmiştir. 1. Dünya Aşı Haftası'nda ana tema 'Bağışıklamanın önemine vurgu yaparak, farkındalığı ve aşı kapsayıcılık oranlarını artırmak' olarak belirlenmiştir.
22-27 Nisan 2013 tarihlerinde gerçekleştirilecek olan 1. Dünya Aşı Haftası etkinlikleri ile:
1. Aşılama konusunda sağlık personelinin duyarlılığının ve toplumun farkındalığının artırılması,
2. 5 yaş altı eksik aşılı ve aşısız çocukların aşılarının tamamlanması,
3. Aşı programına yeni eklenen Hepatit A ve Su çiçeği aşılarına toplumun dikkatinin çekilmesi,
4. Gelinen başarılı düzeyin devam ettirilmesi ve erişkinlerde de aşılanma talebinin artırılması hedeflenmektedir.
Bu hedefe ulaşabilmek için sektörler arası işbirliği ile aşılamanın önemi ve çocukluk dönemi aşı takvimi konularında bilgilendirme yapılacak sosyal faaliyetler düzenlenecektir. Bütün aile hekimleri tarafından aşı kayıtlarının gözden geçirilerek aşısız veya eksik aşılı çocukların tespit edilmesi , tüm sağlık kurumlarına başvurularda çocukların aşılama durumlarının sorgulanarak aşılarının tamamlanması , erişkinlerde gereken aşıların uygulanması sağlanacaktır.
Aşı Nedir?
İnsan ve hayvanlarda hastalık yapma yeteneğinde olan virüs ve bakteri gibi mikropların hastalık yapma karakterlerinden arındırılarak ya da bazı mikropların salgıladığı zehirlerin etkilerinin ortadan kaldırılarak geliştirilen biyolojik maddelere Aşı denir.
Aşı insanları hastalıklardan ve onun kötü sonuçlarından koruyabilmek için sağlam ve risk altındaki kişilere uygulanır. Bütün çocuklar doğar doğmaz takvime uygun bir şekilde aşılanmaya başlanmalıdır. Aşılar sadece çocuklar için değildir. Birçok erişkin aşıyla kolaylıkla önlenebilen hastalıklar nedeniyle sakat kalmakta ya da ölmektedir. Bu nedenle her genç yetişkin ve orta yaşlı kimse bağışıklamadan yararlanmalıdır. Bu nedenle sadece çocuklar değil, bağışık olmayan tüm yetişkinler yaşlarına uygun olarak tetanoz, difteri, grip, pnömokok hastalıklarına karşı aşılanmalıdır.
Bazı hastalıklar için risk grubunda kabul edilen yetişkinler de sağlık kuruluşlarına başvurarak bilgi edinmeli ve aşılanmalıdır. Aşı uygulamaları Aile Sağlığı Merkezlerinde ve hastanelerde yapılmaktadır. Aşı takviminde yer alan aşılar Sağlık Bakanlığı kurum ve kuruluşlarında ücretsiz olarak uygulanmaktadır.
Grip aşısı, Pnömokok aşısı ve Hepatit A aşısı Sağlık Uygulama Tebliği'nde (SUT) belirtilen risk gruplarına göre sosyal güvenlik kurumları tarafından ödenmektedir.
Takvime yeni eklenen aşılarla birlikte 13 hastalık aşılama kapsamına alınmışıtır. 2005 yılı sonuna kadar difteri, boğmaca, tetanoz, çocuk felci, kızamık, hepatit-B ve veremden oluşan 7 hastalığa karşı aşılama yapılıyordu. 2006 yılında bütün sağlık kuruluşlarında Hib, Kızamıkçık, Kabakulak aşıları uygulanmaya başlanmıştır 2008 yılında zatürre aşısının takvime eklenmesi ile koruma sağlanan hastalık sayısı 11'e yükselmiştir. Çocukluk dönemi aşı takvimine 2012 yılında Hepatit A aşısının 1Mart 2011'den itibaren doğanlara uygulanmak üzere ve 2013 yılında da Suçiçeği aşısının 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren doğanlara uygulanmak üzere takvime eklenmesiyle aşısı yapılan hastalık sayısı 13'e yükselmiştir.
Aşılar hangi hastalıklardan korur?
DABT (karma aşı) difteri, boğmaca ve tetanozdan, polio aşısı çocuk felcinden, Hep-B aşısı Hepatit B’ye bağlı B tipi sarılık, siroz ve karaciğer kanserinden, Hib aşısı H. influenza tip b’ye bağlı menenjit, zatürre ve orta kulak iltihaplarından, BCG aşısı veremden, KKK (Kızamık-kabakulak-kızamıkçık ) aşısı kızamığa bağlı zatürree, orta kulak iltihabı ve SSPE (subakut sklerozan panensefalit) hastalığından, doğumsal kızamıkçık sendromu ve kabakulaktan, Konjuge Pnömokok aşısı ise zatürree, beyin iltihabı ve kan zehirlenmesinden, Hep-A aşısı Hepatit-A ya bağlı A tipi sarılıktan, suçiçeği aşısı suçiçeği hastalığından ve yıllar sonra ona bağlı olarak gelişen Zona’dan korur.
Aşının Zamanında Yapılması Önemli midir?
Aşıların zamanında ve uygun aralıklarla uygulanması çok önemlidir.
Aşılama ile Ulaşılan Başarılar Nelerdir?
Daha önce büyük salgınlar ve ölümlere yol açan çiçek hastalığı 1977 yılından itibaren tamamen yok edilmiştir. Hastalık etkeni yok edildiğinden çiçek aşısı uygulamalarına ihtiyaç kalmamış ve aşılama durdurulmuştur.
Yine çok önemli bir çocukluk çağı bulaşıcı hastalığı olan poliomiyelit (çocuk felci) hastalığına karşı dünya genelinde yaygın aşılama çalışmaları yapılmış ve hastalık yok edilme aşamasına getirilmiştir. Ülkemizde son polio vakası 26 Kasım 1998 tarihinde görülmüştür.
Nisan 2009’da Türkiye’nin, yenidoğan tetanozu elimine etmiş ülkeler arasına girdiği belgelenmiştir.
Ülkemizde, 2002 yılından bu yana yürütülmekte olan Eliminasyon Programı kapsamında gerçekleştirilen yoğun aşılama kampanyaları ve yüksek rutin aşılama oranları ile kızamık vaka sayılarında çok büyük düşüşler kaydedilmiştir. Yılda 30.000 üzerinde vaka görülürken 2008-2012 yıllarında görülen az sayıdaki vakaların tamamı yurt dışı kaynaklı veya yurt dışı kaynaklı vaka ile ilişkili vakalardır.
