Bir Güney Amerika ülkesi olarak PERU …
Çok tekrarladım, biliyorsunuz; Uluslararası Meslek Örgütümüz IEEE AP topluluğunun 2020 – 2023 dönemi Seçkin Konuşmacısı olarak Dünya Üniversitelerini dolaşarak konferanslar vermekteyim. Bu kapsamda son 6 ayda her biri 2-3 hafta süren ABD – Kanada – İtalya – Avustralya turları yaptım ve 30’a yakın üniversitede konferanslar verdim.
Son olarak, 10-25 Ocak 2023 tarihlerini Ekvator – Peru – Brezilya’yı kapsayan 3 haftalık Güney Amerika turuna ayırmıştık. Önce Ekvator’da (10-14 Ocak), başkent Quito’da Silahlı Kuvvetler Üniversitesinde ve Cuenca kentinde Salesiana Politeknik Üniversitesinde birer konferans verdim. Turun Peru ayağında (15-20 Ocak) başkent Lima’da bir araştırma üniversitesi olan INICTEL-UNI’de, Arequipa kentinde ise San Pablo Katolik Üniversitesinde birer konferans verdim. Turun son ayağı olan Brezilya’da (21-25 Ocak) Sao Paulo Üniversitesi ve Joao Pessoa kentinde Parabia Federal Enstitüsünde (IFPB) birer konferans planlamıştık.
Peru, Güney Amerika'nın batısında, kuzeyde Ekvador ve Kolombiya, doğuda Brezilya, güneydoğuda Bolivya, güneyde Şili ve batıda Büyük Okyanus'la sınırlı 33 milyon nüfusa sahip bir ülke. Başkenti, 11 Milyon nüfuslu Lima kenti. İkinci büyük kenti şu an bulunduğumuz 1 Milyon nüfuslu Arequipa. Ülke nüfusun neredeyse yarısını, yoksulluk sınırının altında yaşayan, Kızılderili kökenliler oluşturmakta. Ülke, altın, bakır, şeker kamışı ve kahve ihraç etmekte; balıkçılık ve tarım da önemli gelir kaynakları. Yoksul bölgelerden elde edilen bu kaynaklar Lima seçkinlerince bölüşülmekte. Yoksul bölge halkları da doğal olarak, buna isyan etmekte.
Peru birkaç aydır karışık, yoksul kesimin desteklediği eski Devlet Başkanı Pedro Castillo 7 Aralık 2022’de Kongre tarafından görevden alındı. Ardından devlet başkanlığı koltuğuna oturan Dina Boluarte Lima seçkinleri tarafından desteklenmekte.
15 Ocak’ta Ekvator’dan Lima’ya uçtuk, otele yerleştik; ertesi gün Lima’da INICTEL-UNI’de 2 saatlik ilk konferansımızı verdik. 17 Ocak sabahı kısa bir uçuşla Lima’dan Arequipa’ya geldik ve öğleden sonra San Pablo Katolik Üniversitesinde 3 saat süren konferansımızı verdik. Planımıza göre 19 Ocak’ta Lima’ya geri dönecek, 2 gece konakladıktan sonra Brezilya’ya Sao Paulo kentine uçacaktık. Ama, öyle olmadı!
19 Ocak’ta, Peru emekçileri bir gün önce ülkede ilan edilen olağanüstü duruma da tepki olarak, genel greve gitti. Lima uçuşumuz gündüz 11:50 olmasına karşın, meslektaşlarımızın da uyarısıyla, erkenden otelden ayrıldık. Yollar barikatlarla kapatılmadan Arequipa havaalanına ulaşırız diye düşündük. Havaalanı, kentin kenarında yoksul varoşlarla çevrili. Halk çoktan yollara koca taşlarla barikatlar döşemeye başlamıştı bile. Bırakın caddeleri, denemediğimiz, girip geri dönmediğimiz ara sokak kalmamasına rağmen barikatları aşamadık. Birkaç yerde taksi şoförüyle beraber inip göstericilerle konuşmamız, “El Turco, El Turco” dememiz, bazı sokaklarda taşları kenara çekmemiz de kar etmedi. Neyse ki, şoförümüz de inatçı çıktı da tepelerde keçi yollarından aşarak alana gelebildik. Biniş kartlarımız zaten hazırdı; sorunsuz uçak kapısına kadar gittik ve beklemeye başladık. Bir süre sonra koşuşmalardan ve İspanyolca anonslardan hava alanının kapatıldığını öğrendik. Beklemenin anlamı olmayacağını düşünerek bir başka taksi ile, yine türlü atraksiyonlarla tepeler aşarak, keçi yollarından otele ulaştık.
Bugün 20 Ocak, oteldeyiz, telefon ve PC başında turumuzun Brezilya kısmını iptal edip, en erken Boston’a uçuş ayarlama derdindeyiz. Dün havaalanından ayrıldıktan sonra göstericilerle güvenlik güçleri arasında alan çevresinde ve yer yer içinde şiddetli çatışmalar olmuş, pist ve bazı araç gereç tahrip edilmiş. Arequipa'da hükümet karşıtı göstericiler, havaalanına zorla girmeye çalışmış, güvenlik güçleri ile çıkan olaylarda çoğu polis onlarca kişi yaralanmış. Haftalardır süren protestolarda ve gösterilerde şu ana kadar 53 kişinin hayatını kaybettiği 700’den fazla kişinin de yaralandığı belirtiliyor.
Başkent Lima’da ise binlerce kişi sokaklarda yürüyüş yaptı, yolları kapattı. Polis, karşı karşıya geldiği protestoculara göz yaşartıcı gazla müdahale etti. Kentin tarihi bir binası alevler içinde kaldı; polise göre yangını göstericiler çıkarmıştı, bazı kaynaklar ise yangının atılan gaz bombalarından çıktığını iddia etmekte.
Son durum, Arequipa hava alanı 24 Ocak Salı gününe dek kapalı. Az önce Lima için 24 Ocak sabah 4:45’e yer ayarlayabildik. Şimdi de yarınki Brezilya (Lima – Sao Paulo) uçuşumuzu iptal edip, yerine 25 Ocak için Lima – Boston bileti aldık. İlgili bütün meslektaşlarımıza ayrıntılı bir eposta ile durumu açıklayıp turumuzun Brezilya ayağını iptal ettik. Nasipse, Arequipa’da 2-3 gün zorunlu konaklamanın ardından 25 Ocak 2023 akşamı Boston’da olmayı umuyoruz.
“Her işte bir hayır vardır”, belki bu sayede biz de Dünyaca meşhur Colca Kanyonunu ziyaret ederiz.
