Çocuğum yetişkin oluyor…
A’dan Z’ye ergenlikle ilgili bilinmesi gerenler
Önce bebek, sonra çocuk, şimdi ise yetişkinliğe adım atmak üzere olan ergenlik döneminin gençleri… Söz konusu çocuklar olduğunda o kadar hızlı büyürler ki, ne zaman genç bir bireye dönüştüğüne inanamayız. Terk deri çizgi film izlemek olan çocuklarımızın, ergenlik problemleri ile boğuşması ise ebeveynleri en çok şaşırtan olay olur. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Ersin Sarı, ergenliğe dair bilinmesi gerekenleri anlatırken aynı zamanda bu dönemin sadece fiziksel olarak değişim olmadığına dikkat çekiyor.
Kızlarda ergenlik;
Kadınlarda oluşan ergenlik dönemi vücutlarının kıllanmasıyla ve göğüslerinin büyümesiyle başlar. Bu durum bazı psikolojik rahatsızlıkların olmasına neden olabilir. Ergenlik dönemi sonucunda kadınlar artık biyolojik olarak anne olabilirler. Fiziksel olarak değişiklikler başlarken, duygusal değişiklikler sinirsel değişiklikler fiziksel değişiklikten önce başlayacaktır. Kadınların yaşları ilerledikçe sürekli hormonlarında değişiklik olur. Kemiklerde büyüme, boyun uzaması gibi dış büyümeler görülürken, iç organlarda da gelişme görülür.
Ergenlik dönemine giren kızların vücudunda çok büyük değişiklikler olur. Ergenliğe 10 yaşında giren 3 yıl içerisinde tamamen ergenliğe girmiş olur.
Göğüslerin büyümesi, kasıkların ve koltuk altının kıllanması görülmektedir. Ergenlik dönemine girildiğinde büyümenin ilk olarak eller ve ayaklarda hızlı bir şekilde olduğu görülmektedir. Bu durum ergenliğe giren bireyin sıkılmasına ve utanmasına neden olabilmektedir. Kemiklerin uzamasıyla birlikte kilo vermede görülebilir.
Göğüsler; kızlarda göğüsler bir anda büyümeye başlamaz. Başlarda düz olan göğüslerin hafif çıkıntı olduğunu fark edilir. Zamanla göğüsler büyümeye başlar ve uygun olan çamaşırlar kullanılmaya başlanabilir. Göğüslerin ikisi de aynı büyüklükte olmayacaktır. Bazı kızların göğüsleri çok büyük olurken, bazı kızların göğüsleri çok küçük olacaktır. Bu durum genetikle alakalıdır.
Tüylenme; kızların karın ile bacak bölgesinde tüylenme olacaktır. Bu tüylerin koyu renkli olması kişinin ten rengine bağlı olacaktır. Daha sonra göğüs bölgelerinde de ilk başlarda yumuşak olacak tüyler, ardından koyu renkli tüyler şeklinde kendini gösterebilir. Zaman içerisinde kasıklarda ve koltuk altlarında da tüylenme görülecektir.
Akıntı; vajinanın herhangi bir mikrop kapmaması ve nemli olması için akıntı meydana gelebilir. Ergenlik dönemi sırasında iç çamaşırlarının üzerinde beyaz ya da sarımsı lekeler görülebilmektedir. Vajina akıntısının başlamasıyla beraber 6-12 ay içerisinde kızlar adet görmeye başlarlar.
Özel günler; yumurtalıkların çatlaması sonucunda adet dönemi de başlar. Normalde 28 günde bir olan adet döneminde, 50-100 ml arasında kan kaybı görülür ve 3-10 gün arasında sürer. Kasık bölgesinde şiddetli bir ağrı oluşması normal olarak görülebilir.
Bilişsel gelişim; düşüncelerde değişiklikler olacaktır. Daha duygusal olunabilir ve ağlama krizleri yaşanabilir. Daha mantıklı düşünmeye başlarken, bazı düşüncelere olumlu bakıp, bazılarına olumsuz bakılabilir.
Ergenlik döneminde kızlar, kendisini sürekli olarak kıyasladığından kilolu olduğunu, çirkin olduğunu düşünebilir. Sık sık terleme görüleceği gibi, saçların ve saç derilerinde de yağlanma görülebilir.
Erkeklerde ergenlik;
Erkeklerin ergenliğe girme dönemi 10-15 yaşlarında başlamaktadır. Ergenlikte fiziksel ve duygusal değişimler bariz şekilde etkili olmaya devam eder.
Erkekler için en belirgin ergenlik belirtisi testislerdeki büyümedir. Bu değişim erkelerde 11,5-12 yaşlarında başlamakta, bir yıl içinde cinsel bölgenin kıllanması ve penisteki büyüme fark edilir hale gelmektedir.
Erkekler 13-13,5 yaşına geldiğinde sesleri kalınlaşır, gırtlakta bulunan kıkırdak dokuda çıkıntı meydana gelir.
Bu yaşlarda yine dudakların üstünde, yüzde ve vücutta kıllanma etkili olmaya başlar.
Bacaklar ve kollar uzamaya, ayaklar büyümeye başlar. Yaş 13-15 arasında erkeklerdeki boy uzamasının en çok olduğu dönemdir. Ciltte ve saçta yağlanma, yüzde siyah noktalar ve sivilcelerin oluştuğu izlenir. Bu dönemde erkeklerin kasları geliştiğinden, kendilerini daha güçlü hissetmeye başlarlar.
Erkeklerde aynı kızlarda olduğu gibi ergenlik yaşı değişken olur. Erkeklerde ergenliğin gecikmesi kızlara göre daha fazla görülür. Bu nedenle yaşıtlarında ergenlik belirtileri başlayan, fakat kendisinde henüz bu belirtilerin olmadığı erkeklere bunun doğal olduğu uygun bir dille anlatılmalıdır. Çünkü herkesin vücut yapısı farklıdır ve uygun zamanda vücudu olgunlaşmaya başlayacaktır.
