Diyabet Farkındalığı, riskinizi ve sorumluluğunuzu bilin
Haber Merkezi
Akhisar İlçe Sağlık Müdürlüğü'nden Dr. Atakan Alkan, 14 Kasım Dünya Diyabet Günü'nün önemine dikkat çekerek diyabetin insan hayatındaki etkilerine ve alınması gereken önlemlere ışık tuttu.
Dr. Alkan'ın açıklamasında, modern çağın giderek artan sağlık sorunlarından biri olan diyabetin, toplumun her kesimini etkileyebilecek kronik bir durum olduğuna vurgu yapıldı. Diyabetin, pankreas bezinin yetersiz insülin üretimi ya da vücudun üretilen insülini etkin kullanamaması sonucu ortaya çıktığını belirten Alkan, bu durumun bireylerin yaşam kalitesi üzerinde ciddi etkileri olabileceğine işaret etti. Diyabet farkındalığını artırmayı hedefleyen bu özel günde, Dr. Atakan Alkan, risk faktörlerinin bilinmesinin ve sorumlulukların yerine getirilmesinin önemine vurgu yaparak, sağlıklı bir toplum için gerekli adımların atılmasının altını çizdi.
Akhisar İlçe Sağlık Müdürlüğünde görevli Dr. Atakan Alkan 14 Kasım Dünya Diyabet Günü dolayısıyla yaptığı yazılı açıklamada, “Riskinizi Bilin, Sorumluluğunuzu Bilin. Diyabet, insan vücudunda pankreas adlı salgı bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretmemesi ya da ürettiği insulin hormonunun etkili bir şekilde kullanılamaması durumunda gelişen ve ömür boyu süren (kronik) bir hastalıktır. Kişi, yediği besinlerden kana geçen şekeri kullanamaz ve kan şekeri yükselir.
İnsulin Charles Best ile Sir Frederick Banting tarafından keşfedilmiştir. Banting’in doğum günü olan 14 Kasım, Dünya Diyabet Günü olarak kutlanmaktadır.
Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) 2021 verilerine göre 20-79 yaş grubundaki yaklaşık 537 milyon yetişkin diyabetle yaşamaktadır. Diyabet hastalığı gelişmiş insan sayısının 2030 yılına kadar 643 milyona ulaşacağı tahmin edilmektedir. 2021 yılında diyabet nedeniyle, 6,7 milyon kişi hayatını kaybetmiştir.
Günümüzde giderek yaygınlaşan diyabet hastalığı nedeni ile her beş saniyede bir kişi ölmektedir. Altı canlı doğumdan birinde de gebelik sürecinde diyabet gelişmektedir. Ayrıca dünyada diyabete yakalanmış 1,2 milyondan fazla çocuk vardır.
Diyabet açısından; yakın aile bireylerinde diyabet öyküsü olanlar, obez kişiler, kalp damar hastaları, hipertansiyon hastaları, kan yağları yüksek olan kişiler, gebeliğinde diyabet geçiren kişiler risk altındadır.
Uluslararası Diyabet Federasyonunun güncel verilerine göre Türkiye’de her yüz kişiden 16’sı diyabet hastalığına yakalanmış durumdadır ve 9.020.900 yetişkin diyabet vakası vardır. Diyabetin Tip 1 (insüline bağımlı), Tip 2 (insüline bağımlı olmayan) ve gestasyonel (gebelik diyabeti) olmak üzere üç ana tipi bulunmaktadır.
Diyabetli kişilerin yaklaşık %90-95'i Tip 2 diyabete sahiptir. Tip 2 diyabette ise vücut insülini iyi kullanamaz ve kan şekerini normal seviyelerde tutamaz. Tip 2 diyabet uzun yıllar içinde gelişir ve genellikle yetişkinlerde teşhis edilir, ancak çocuklarda, gençlerde ve genç erişkinlerde teşhis edilme sıklığı giderek artmaktadır.
Diyabetin bazı belirtileri şunlardır; çok su içme, sık sık idrara çıkma, çok yemek yeme, kilo kaybı, görme bulanıklığı, aşırı kaşıntı, tekrarlayan enfeksiyonlar, mantar enfeksiyonu, iyileşmeyen yaraların olması.
Tip 2 diyabet belirtileri ise genellikle yavaş gelişir ve o kadar hafif olabilir ki hasta tarafından fark edilmeyebilir. Tip 2 diyabetli birçok insanda ise hiçbir belirti görülmeyebilir. Öyle ki bazı insanlar, bulanık görme veya kalp rahatsızlığı gibi diyabetle ilgili sağlık sorunları yaşayana kadar hastalığa sahip olduklarını anlamazlar.
Zamanla diyabet; kalbe, kan damarlarına, gözlere, böbreklere ve sinirlere zarar verir. Bu nedenle diyabetli yetişkinlerde kalp krizi ve felç riski daha fazladır. Diyabette azalmış kan akışıyla birleştiğinde ayaklarda nöropati (sinir hasarı), ayak ülseri, enfeksiyon ve nihai olarak uzuv kaybı riski artmaktadır. Diyabetik retinopati ise körlüğün önemli bir nedenidir. Bir milyona yakın insan diyabet nedeniyle kördür. Diyabet, böbrek yetmezliğinin de önde gelen nedenleri arasındadır.
14 KASIM 2021 DÜNYA DİYABET GÜNÜ
2021-23 Dünya Diyabet Günü teması Diyabet Bakımına Erişim’dir. 2023 yılındaki kampanyanın odağında “Riskinizi Bilin, Sorumluluğunuzu Bilin” sloganıyla tip 2 diyabet ve diyabete bağlı komplikasyonları geciktirmek veya önlemek yer alıyor.
Dünya Diyabet Günü, diyabetlilerin, sağlık çalışanlarının, diyabet savunucularının, medyanın, kamuoyunun ve hükümet kuruluşlarının diyabet konusunda farkındalığı artırmak için bir araya geldiği küresel bir gündür.
Hastalar eğer hekim, diyetisyen, hemşire, diyabet eğitimcisinden oluşan diyabet ekibinden iyi bir destek alır ve verilen tedaviye ve önerilere uyum sağlarlarsa diyabeti olmayanlar gibi aktif ve sağlıklı bir hayat sürdürebilirler. Diyabet tedavisinde amaç kan şekeri ayarını sağlamak, kan şekeri yükselmelerini ve düşmelerini önlemektir. Bu ayarın sağlanması komplikasyonların gelişimini önlemek veya gelişmiş komplikasyonların seyrini yavaşlatmak için son derece önemlidir.
Tip 2 Diyabetten korunmak için sağlıklı ve dengeli beslenin, hareket edin, fazla kilolarınızdan kurtulun, stresten uzak durun, sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıkları bırakın, yeterli ve düzenli uyuyun, sağlık kontrollerinizi düzenli yaptırın.
