Kadın Kanserlerini, kadınlar dikkatle dinlediler
Akhisar: (Kenan MOLLA)
Akhisar Sağlık Grup Başkanlığının, Akhisar Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü toplantı salonunda Halk Eğitim Merkezi kadın Kursiyerleri, meme kanseri ve kadın genital kanserleri konulu bir semineri dikkatle dinlediler. Akhisar Halk Eğitim Merkezi Müdürü Ufuk Çetinkaya, Akhisar Sağlık Grup Başkanlığı doktorlarından Selda Tınazlı ve Hemşire Çiğdem Kandemir’in katıldığı Seminer saat 10’30’da başladı. Bir buçuk saat süren meme kanseri ve kadın genital kanserleri konulu bir seminerinde Dr. Selda Tınazlı ve hemşire Çiğdem Kandemir ile birlikte Slayt gösterimi ile kursiyerlere bilgiler verdi.
KADIN KANSERLERİ MEME KANSERİ
Pek çok kişinin korkulu rüyası olan meme kanseri özellikle de kadınlarda çok daha sık görülüyor. Ancak ailesinde meme kanseri olan erkekler başta olmak üzere erkeklerin de bu konu hakkında bilgili olması son derece önemli, çünkü hastalık çok sık olmamakla beraber erkeklerde de gözlenebiliyor. Meme kanseri erken dönemde elle yapılan muayenelerde sıklıkla fark edilebildiği için aslında erken evrede yakalama şansı yüksek olan bir kanser türüdür. Memede elinize gelen bir kitle, şişlik, meme ucundan akıntı, memenin şeklinde değişiklik, memede kızarıklık meme kanseri belirtisi olarak kabul ediliyor. Peki, bu belirtiler görülürse hangi tetkikler yapılır ve meme kanseri teşhisi nasıl konur? Meme kanseri teşhisini koymak için en sık kullanılan yöntem Mamografi yöntemidir. Bu cihaz ile yapılan çekimlerde şüpheli bir durum görünürse patalojik inceleme için parça alınır.
Meme kanseri açısından risk faktörleri;
Bir memede kanser çıkması: Bir memesinde kanser olmuş kadınların diğer memesinde de kanser olma riski artmıştır.
Meme kanseri aile öyküsü: Ailede (anne, kız kardeş, hala, teyze, büyükanne) meme veya genital sistem kanseri (özellikle yumurtalık kanseri) öyküsü olanlarda meme kanseri riski artar. Meme kanserinin % 8-10 oranında ailesel olduğu bilinmektedir.
Doğurmamış olmak: Çocuk doğurmamış veya emzirmemişlerde de meme kanseri riski artmaktadır.
Memede kanser öncüsü lezyonlar: Memede, meme dokusunu oluşturan hücrelerin dışında hücre gruplarının bulunması kanser riskini arttırır.
Erken adet görmek: Erken yaşta adet görme, geç yaşta menopoza girme riski arttırır.
Obezite: Menopoz sonrası dönemde şişmanlık meme kanseri riskini arttırır.
Radyoterapi (röntgen ışınları ile tedavi) almak: 30 yaşından önce herhangi bir nedenle tedavi amaçlı radyoterapi alan kadınlarda meme kanseri gelişme riski yüksektir.
Meme kanserinin görülme oranı yaygınlaşmasına rağmen ölüm oranları düşüyor. Bunun en önemli sebebi artık meme kanseri konusunda kadınların birçoğunun daha bilgili olması ve erken tanı için gerekli olan kendi kendine meme muayenesini pek çok kadının düzenli olarak yapması. Uzmanlar meme kanserinin görülme sıklığının arttığına dikkat çekerek her kadının en az ayda bir kere özellikle de banyoda kendi kendine meme muayenesi yapmasını öneriyor. Banyoda önce ayna karşısında memelerinizin görüntüsünü kontrol etmeniz gerekiyor. Memenin genel görümünde değişiklik, meme başında şekil değişikliği, çökme ya da meme de oluşan kızarıklar meme kanseri belirtisi sayılıyor. Daha sonra ise vücudunuzu sabunladıktan sonra elinizi başınızın üstüne koyarak koltuk altından başlayarak tüm göğüs bölgenizi kontrol etmeniz gerekiyor. Meme kanserinin en yaygın belirtilerinden biri olan memede kitle oluşumu bu muayene sonucu kişinin kendisi tarafından bile belirlenebiliyor. Böyle bir durum var ise ileri tetkikler için bir doktora başvurmanız gerekiyor.
Bir toplumda kanserle ilgili en önemli faktör, bu kanserin erken evrede
Yakalanabilmesidir. Kanserin erken evrede yakalandığı toplumlarda, kanserden
Ölüm oranı daha düşüktür. Ülkemiz gibi orta/düşük gelirli ülkelerde sıklığı giderek artan kanser hastalarında tarama programlarının uygulanması zorunlu bir hale gelmiştir.
Erken tanının önemi toplum tarafından bilinmedikçe, erken tanı ve tarama
Programlarının başarılı olması mümkün değildir. Bu nedenle, halkın eğitimi ve kanser farkındalığının oluşturulması ilk basamak olmalıdır.
Gerek gelişmiş gerekse gelişmekte olan ülkelerde en sık görülen kadın kanseridir. Kadınlarda kanserden ölüm nedenlerinin de başında gelmektedir. Ülkemizde mevcut verilere göre, doğu bölgelerimizde 20/100.000, batı bölgelerimizde ise 40-50/100.000 oranında bir sıklık verilebilir. Bu sıklık farkı, batı Türkiye’deki yaşamın Avrupa’dakine benzerliğinden kaynaklanmaktadır. Kadınlardaki 4 kanserden biri memede yerleşmekte olup, meme kanseri en sık kanserden ölüm nedenidir
Rahim kanseri (endometrium kanseri)
Rahim kanseri denildiğinde rahim içini döşeyen endometriumdan (rahim iç zarı) kaynaklanan kanserler anlaşılır. Bu kanserlere "endometrium kanseri" de denir.
Rahim kanserleri kadınlardaki tüm kanserler arasında dördüncü sırada olup, aynı zamanda en sık görülen kadın üreme sistemi kanseridir. Rahim kanseri genellikle menopoz sonrası yıllarda ortaya çıkmaktadır. Genellikle 50-60 yaşları arasında görülür.
Menopoz sonrası kanaması olan veya 40 yaş sonrası artmış (özellikle pıhtılı) vaginal kanama şikâyeti olan tüm kadınlar rahim kanseri riskine karşı jinekolog doktora başvurmalıdır.
Serviks kanseri (RAHİM AĞZI kanserİ)
Rahim ağzı (serviks) kanserinin erken dönemlerinde pek fazla şikâyet olmayabilir. Çoğu kadın hastalık iyice ilerleyip başka organların çalışmasını engellemeye başlayıncaya kadar hastalığından habersizdir. Erken evrelerinde bile ağrı şikâyeti olmayabilir. Genellikle ilk şikâyetler ilişki sonrasında olan lekelenme tarzındaki kanamalardır. Serviks kanserleri çoğunlukla 35-55 yaş arası kadınlarında görülmektedir. Dünyada her yıl yaklaşık 500 bin kişi serviks kanserine yakalanmakta ve bu yakalananların yarısı ölmektedir.
Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı verilerine göre ise 1996’da 623 tane serviks kanseri saptanmış olup tüm kadın kanserleri arasında 7. sırada iken 2002 Yılında bu sayı 708’e çıkmış ancak tüm kadın kanserleri arasında 10. sıraya gerilemiştir. 2003 yılı verilerinde serviks kanseri sayısı 763’e çıkarken tüm kadın Kanserleri arasında da 9. Sıraya yükselmiştir.
YUMURTALIK KANSERLERİ (Over kanseri)
"Over kanserleri "kadın üreme organlarından gelişen kanserler arasında ikinci sıklıkta görülenidir. Sıklıkla 50-70 yaş kadınlarda görülse de her yaş grubu kadında ortaya çıkabilir.
Yumurtalık kanserlerinin kötü bir özelliği de belirli bir ölçüde ilerleyip yayılmadan önce yakınmaya neden olmamasıdır. İlk yakınma genellikle alt karın bölgesinde şişkinlik hissi ve hazımsızlıktır. İlerleyen aşamalarda büyüyen tümör dokusu karında şişkinlik yapmaya başlar. Karın kilo alıyormuş veya gebe kalınmış izlenimi verecek şekilde öne doğru bombeleşir. İleri evre yumurtalık kanserlerinde karın içi sıvı birikimi (asit) de olmaktadır. Asit sıvısı şikâyetleri daha da belirginleştirir. Çoğu kanserde olduğu gibi en son aşamaya kadar herhangi bir ağrı yakınması olmaması doğaldır. Bazı yumurtalık kanserleri hormonal yönden aktiftir ve hormon salgılar. Bu salgılanan hormonların etkilerine bağlı olarak tüylenme, memelerde dolgunluk ve adet kanaması şikâyetleri (menopoz sonrası yıllarda) olabilir.
