23 Kasım 2024
  • Manisa5°C
  • İzmir10°C

ALGIDA SEÇTİRİCİLİK

Esma Güç Çınar

04 Mart 2024 Pazartesi 09:50

ALGIDA SEÇTİRİCİLİK

Psikolojide algıda seçicilik diye tanımlanan bir kavram var.Algıda seçicilik kavramı,insanın var olan olaylara ve durumlara ihtiyacı nispetinde dikkatini verdiğini ifade eder. Her gün geçtiğiniz yolda fark etmediğiniz bir saatdükkanını saatiniz bozulduğunda fark etmeniz gibi.

Algıda seçicilik kavramı kişinin yaşadığı olaylar, hayatında gelişen durumlar vs. ile ilgilidir. Ancak bazı durumlar kişinin algısını etkileyerek bir şeyleri kişiye dikte eder. Adeta zorla kişinin dikkatini istediği şeye çekerek algısında seçtirici bir hüküm kurar. Algı yönetimi adı verilen bu algıyı seçtiricilik durumu, kişinin kendi gereksinimleri doğrultusunda idrakine vararak seçmediği ancak başkaları tarafından seçmesiistenildiği içinsürekli gözünün önüne konularak bir nevi zorunlu seçmeli haline getirilen şeydir. Örneğin her gün geçtiğiniz yolda bir gömleğin reklamı tekrar ediyorsa, izlediğiniz ekranlarda, dinlediğiniz programlarda hep bu gömlekten bahsediliyorsa, karşılaştığınız kişiler o gömlek ile ilgili konuşuyorsa bir süre sonra ihtiyacınız olmadığı halde o gömlek ilgi odağınız olmaya başlar. Bu radde algınız ile oynanmış olduğunu ve algınızın seçtirilmiş olduğunu gösterir. Bu gündelik hayatta başımıza sıklıkla gelen bir durumdur ve bu durumun bizler için sorun oluşturacak birçok önemli yanı bulunmaktadır: İlk olarak, algımıza yapılan müdahaleler ile yani başkalarının algımızda seçtirdikleri ile yol almak, bize sunulan her şeyi kabul etme ihtimali anlamına gelir.Yani ortada uzlaşılmış kitlesel yalanlar da olsa bizi bu duruma inandırmaları söz konusu olabilir. Örneğin dünyada herhangi bir sorun yokken küresel bir sorun var algısı ya da dünyayı kasıp kavuracak problem varken asayiş berkemal algısı pek tabii oluşturulabilir.İkinci olarak, bu algıda seçtiricilik ile bize gösterilen şeyleri onlarıngörmemizi istediklerişekildeanlamamız beklenir. Misal görmemizi istedikleri şey mavi gömlek ise bizim sadece gömlek görmemiz yeterli değildir. Gömleğigri olarak algılama ihtimalimize karşı gömleğin mavi olması gerektiği o kadar çok söylenir ki zihnimizdegömleğe gri diyebilecek herhangi bir argümankalmaz. Bu durumu kullanarak katili mağdur, mağduru zalim olarak gösterebilirler.Yani aslında algıda seçtiricilik gerçekleri görmemizi engelleyen büyük bir duvardır.

Algıda seçtirildiklerimiz ile o kadar çok meşgul ediliriz ki gerçekleri görmeye harcayacak ne enerjimiz ne de gerçekleri  görecek basiretimiz kalır.

Hayatımız boyunca mavi gömleği anlatacaklar olacaktır. Anlatacakları susturamayız ama gerektiğinde kulaklarımızı kapatmayı ya da karşı mahallenin cılız sesine kulak verebilmeyi de öğrenmek gerek sevgili okur.

Yorumlar