İNSÜLİN DİRENCİ NEDİR?

İnsülin Direnci Nedir?

Aynı zamanda metabolik sendrom olarak bilinen insülin direnci, insan vücudunun kaslarında, yağında ve karaciğerde bulunan hücrelerin insüline doğru şekilde tepki vermediği ve bu nedenle enerji için kandaki glukozu kullanamadığı durumdur.

Pankreas, kanda artan glukoz seviyelerini telafi etmek ve hücrelerde oluşan direnci kırmak için sürekli daha fazla insülin üretir. Bu da zamanla kan şekeri seviyesinin yükselmesine neden olur.

Ortalamada her üç insandan birisini etkilediği görülen insülin direnci sendromu obezite, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve tip 2 diyabet gibi tıbbi sorunlara yol açabilir. 

Nedenleri

İnsülin Direncinin Nedenleri ve Risk Faktörleri

Ailelerinde insülin direnci veya tip 2 diyabet hastası olan bireylerin genetik faktörler nedeniyle insülin direnci geliştirmesi ihtimali daha yüksektir.

Bununla birlikte egzersizden uzak, hareketsiz bir yaşam tarzı ve fazla kalori içeren diyetle beslenme gibi çevresel faktörler de insülin direncinin gelişimine katkıda bulunmaktadır. Kas, yağ ve karaciğer dokuları insülin direncinden en çok etkilenen dokulardır. İnsülin direnci riskini daha artıran faktörler arasında

Bu durumu daha olası hale getirebilecek şeyler şunları içerir:

Özellikle karın bölgesinde yağlanma şeklinde görülmesi,  
Obezite,
Aktif olmayan yaşam tarzı,
Karbonhidrat ağırlıklı diyet,
Gestasyonel diyabet,
Alkole bağlı olmayan karaciğer yağlanması hastalığı ve polikistik over sendromu gibi sağlık koşulları,
Ailede diyabet geçmişi,
Sigara içme,  
Etnik köken,
İleri yaş, özellikle 45 yaş sonrası,
Cushing Sendromu ve akromegali gibi hormonal bozukluklar,
Steroidler, antipsikotikler ve HIV ilaçları gibi ilaçlar,
Uyku apnesi gibi uyku sorunları.
Belirtiler

İnsülin Direnci Belirtileri Nelerdir?

Bireyler, insülin direnci gösterirken genellikle açıktan fark edebilecekleri semptom ya da belirtilere sahip değillerdir. İnsülin direncini saptamak için kan şekeri seviyelerini kontrol eden bir kan testi yaptırmak gereklidir.

Yine benzeri şekilde insülin direnci sendromunun bir parçası olan yüksek tansiyon, düşük "iyi" kolesterol seviyeleri ve yüksek trigliseritler gibi diğer koşulların kontrol edilmesi için de bir takım testlerin yapılması ve sonuçların tıp uzmanları tarafından incelenmesi gereklidir.

Normal şartlar altında insülin direnci teşhisi konulması için arasında aşağıdaki maddelerin en az üç tanesinin görülmesi gereklidir.

Erkeklerde 95 cm ve kadınlarda 80 bel çevresi,
130/80 veya daha üstünde tansiyon değerleri,
100 mg / dL üzerinde bir açlık glukoz / şeker seviyesi
150 mg / dL üzerinde bir açlık trigliserit seviyesi 
Erkeklerde 40 mg / dL, kadınlarda 50 mg / dL altında HDL kolesterol seviyesi
Ciltte lekelenmeler ve akantozis nigrikans adı verilen koyu, kadifemsi cilt lekeleri.
Tanı Yöntemleri

İnsülin Direnci Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor bireyde insülin direncinin varlığını teşhis etmek için öncelikle bireyin ailesinin tıbbi geçmişini sorgulayacaktır.Bununla birlikte bireyi tartacak, boyunu ölçecek ve vücut kitle indeksi değerini belirleyecektir. Ardından tansiyonunu kontrol edecektir.

Bu ölçümler sonucunda, bireyin insülin direnci için potansiyel taşıması durumunda kan testleri yapılacaktır. Bu kan testlerin arasında açlık plazma glukoz testi, oral glukoz tolerans testi ve hemoglobin A1c testi bulunur. 

Açlık plazma glukoz testi en az 8 saat boyunca bir şey yememek gereklidir. Bu sekiz saatin ardından kan şekeri değerleri ölçülür. 

Oral glukoz tolerans testi açlık glukoz testinden sonra gerçekleştirilir. Açlık glukoz testinin ardından şekerli bir çözelti içilir ve iki saat sonrasında bu kan testi yapılır. 

Hemoglobin A1c testi son 2-3 aydaki ortalama kan şekeri düzeyini gösterir. Bu düzeyin değeri doktorlar tarafından prediyabet veya diyabet teşhisinin konulması için kullanılır.

Bu aynı zamanda diyabet varsa kontrol altında olup olmadığını görmede yardımcı olur. Bu testin sonuçlarını doğrulamak için tekrar test yapılması gerekebilir.

İnsülin Direnci Nasıl Tip 2 Diyabet Haline İlerler?

Eğer vücut hücrelerinde insülin direnci varsa pankreas bunu telafi etmek için ekstra insülin üretmeye başlar. Bu tepki geçici bir süre için etkili olur ve hücreler tekrar kan şekeri ile beslenmeye başlar ve kan şekeri seviyeleri normal kalır.

Ancak zaman içinde pankreas bu duruma ayak uyduramaz. Eğer diyet ve egzersiz şeklinde değişiklik yapılmazsa kan şekeri seviyeleri prediyabet olana kadar yükselir. Doktorlar prediyabet için kan testi sonuçlarında şu değerleri ararlar:

Açlık plazma glukoz testi: 100-125 mg / dL
Oral glukoz tolerans testi: 140-199 mg / dL
Hemoglobin A1c testi: % 5, 7 ila % 6, 4 arası
Eğer birey prediyabet aşamasını uygun bir şekilde kontrol edemezse, test sonuçları aşağıdaki değerlere ulaştığında Diyabet 2 tanısı konulur:

Açlık plazma glukoz testi: 125 mg / dL üzeri
Oral glukoz tolerans testi: 200 mg / dL üzeri
Hemoglobin A1c testi: % 6, 5 üzeri