Şehrin Isısı
Yazılan tüm şehirler için geçerli ama örnek İzmir. İzmir ile Urla arasında yazın altı ila dokuz derece fark var. Urla, neresinde olduğunuza bağlı olarak daha serin. Neden? Daha fazla yeşil ve daha az beton olduğu için. Bizim coğrafyamızda en makbul bitki örtüsü makilik. Tatlı su olmadan da yazları yeşil olduğu için. Yemyeşil bir çimen, bu iklimde eşittir GÖRGÜSÜZLÜK veya ÖZENTİ Pattadanak yazayım ki kapak olsun!
Isıyı düşürmek bilinç ile olan bir şey. Anlayınca çözüm de bulunuyor. Anlaşılsın diye tane tane yazmaya çalışayım. Bir beton, seramik, asfalt veya çakıl yüzeye ısı uygulanınca bu yüzey 60 dereceye kadar çıkıyorsa ayni ısı suya, toprağa (yeşile) uygulanınca 25 dereceye çıkıyor. Bu neden ile Almanya’da şehirlerde belediye görevlileri sadece kaçak yapıyı denetlemiyorlar. Uydu haritalarından arsanın hangi bölümünün kaplama olduğunu da denetliyorlar. Örneğin bahçenin 25 metrekaresini kapladıysan gelip ölçüyorlar ve kaplamayı kaldırmanı istiyorlar.
Her metrekare kaplı alan ısıya katkı. Her metrekare makilik veya kekik, adaçayı, lavanta, biberiye ekilmiş alan ısıya çözüm. Singapur ısı nedeniyle olan ölümler nedeni ile seferberlik başlattı. Rüzgar koridorları açıyor. Küresel ısınma sürecindeyiz ve en aptalımız bile bunu anladı. Her metrekare toprak ısının daha düşük olmasını sağlıyor. Her klima cihazı, motoru nedeni ile biraz daha artmasını.
İstanbul, İzmir su kenarında olduklarından şanslı şehirler. Ama Asfalt Osman’dan beri İzmir giderek ısındı. Farkındalık yaratmak gerek. Bu bilince sahip bir belediye başkanı var. Olağanüstü işler yapıyor Tunç Soyer, Çoban haritası çalışması, tarımda suyun ekonomik kullanımı konusunda çalışmaları ile örnek oluyor. Haydi gayret Tunç kardeş bu olaya da bir el at. Kordon’da, Alsancak’ta sıra sıra dizilmiş apartmanlardan toplam 3 yeşil rüzgar koridoru açabilirsen şehrin önündeki yüzyıllara damga vurursun.
Çimenleri oransal olarak azaltarak, yerine yukarda yazdığım bitkilerden dikerek de. Bunu halk anlar ve takdir eder. Deniz suyunun yükselme tehlikesine karşı yeni bir şehir bölümünü acil önlem planı olarak planlarken Karşıyaka ve Bornova sırtlarını makilik olarak yeşillendirilsen tarihe tam damganı vurursun. İzmir Kalkınma ajansı yeşil çatılara teşvik veriyor. Menemen Belediyesi olumlu peyzaj çalışmaları yapıyor. Çevre bilinci gelişiyor. Bu konuları 20 yıl kadar önce teklif etmiştim ve Başkan Priştina’nın danışmanı bir mimar profesör ile epeyce yapıcı bir toplantı yaptım. Sonra eski Konak Belediye Başkanı Muzaffer Tunçağ ile 5 yıl kadar önce de Urla’da derinlemesine konuştuk. Hazine arazilerine düzenli dikim yapmanın bürokratik imkânsızlıklarından bahsetti.
Çözüm Vali ile birlikte el ele heyecan ile tutku ve sebatta. Ortam müsait, bu konunun CHP’si Ak Partisi Kara partisi yok. Her metrekare yeşil alan serinlik, her metrekare beton, asfalt sıcaklık yaklaşımı olmalı. Tabii ki insan yürüyecek düz kaplı alan gerek ama bilinçli olarak, hesaplı olarak, bir şerit az su isteyen bitki dizisi bile çözüme katkı. Tarihi bir dönüm noktasındayız ve teknoloji hızla yardımımıza geliyor. Şoförsüz araçlar on yıl içinde normal olacak. Artık bunu görebiliyoruz. Araç sayısı azalacak. Çağırdığın zaman gelecek ekonomik araçla yirmi yıl içinde özel otomobil tutku ve gereksinimini anlamlı değiştirecek. Asfalt geniş yola gerek azalacaktır. Kolay olmayacak bu değişim. İnatçı ve sandığımız kadar zeki olmayan bir türüz ama pek fazla seçimimiz yok öyle de, böyle de olacak düzenli veya düzensiz bir şekilde. Sakince düşünerek ve planlayarak veya telaş ve kargaşa içinde bolca kayıp vererek, küresel ısınma ve iklim değişikliği ile mücadele edeceğiz.
