Rekor kırıyorlar
Destek görmüyorlar
Zeytinciden "Bizi Unutma" çağrısı
Bu sezon rekor rekoltenin beklendiği zeytin sektöründe prim desteği yine hayal kırıklığı yaşattı. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın açıkladığı tarımsal desteklerde zeytin ve zeytinyağı prim desteğinde hiçbir artış olmadı. Akhisar Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Alper Alhat, "Unutulduk demek istemiyoruz ama üreticiler olarak bu durumu böyle anlıyoruz" dedi.
Çiftçinin dört gözle beklediği 2022 Tarımsal Desteklemelerine İlişkin Karar, Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Zeytin ve zeytinyağı prim desteklerinde beklentinin aksine artış yaşanmadı.
2011 yılında zeytinyağının prim desteği 7 kuruş iken 2020 yılına kadar destek sadece 13 kuruş artarak 20 kuruşa ulaşmıştı. 2020 yılında 80 kuruşa artırılan prim desteğinde geçen yıl hiçbir artış yapılmamıştı. Çok yüksek oranda artan girdi maliyetleri altında ezilen zeytinyağı üreticileri, bu yıl prim desteğinde güzel bir artış beklerken, umutları boşa çıktı. Dane zeytinde de değişen olmadı. 4 sene önce 15 kuruş olarak ilk kez verilmeye başlanan sofralık zeytin primi, hiç artmadan 15 kuruş olarak bırakıldı.
Akhisar Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Alper Alhat, bu durumun zeytin ve zeytinyağı üreticisinde “unutulduk” algısı yarattığını söyledi. Alhat “Zeytinyağı destek ödemesi 20 yıl önce 40 cent olarak başlamıştı. Bugünkü kurla yaklaşık 7.5 lira. Açıklanan 80 kuruş prim 5 cent bile yapmıyor. Zeytinde ise 4 yıl önce prim destekleri 15 kuruştu, hala öyle. Battı denilen Yunanistan’da 10 kat fazla prim ödenirken var gücüyle çalışıp üretimi artıran çiftçimizde bu tablo hayal kırıklığına neden oldu” dedi.
KAYITDIŞINI ARTIRIR
Zeytin ve zeytinyağı üreticisinin verim almak için elinden geleni yaptığını ancak bu koşullarda dayanmasının çok zor olduğunu söyleyen Alhat “Gübre, ilaç ve mazot fiyatları her geçen gün artıyor. Girdi maliyetleri, ortalama yüzde 250 artmış durumda. İşçilik maliyetleri de geçen yılın çok üstünde. Üretim maliyeti artınca destek büyük önem kazanıyor. Ayrıca prim desteği cazip olursa kayıtdışı önlenecektir. Üretici, bu desteği almak için resmi kaydını oluşturur, desteğini alabilmek için ziraat odaları ya da diğer kurumlara ödemelerini zamanında yapar. Müstahsil makbuzu kesilince devlette vergisini alır. Ama eğer prim desteği düşük kalıp, cazibesini yitirirse bu destekten faydalanmak yerine kayıtdışında kalmayı tercih edebilir. Prim desteğinin günümüz ekonomi şartlarına uygun şekilde revize edilmesini istiyoruz" diye konuştu.
REKABET ŞANSIMIZ YOK
Düşük prim desteğinin uluslararası rekabette de ellerini zayıflattığını söyleyen Alhat, "Yunanistan'da bizden çok daha yüksek, neredeyse 10 katı kadar prim desteği var. Ancak orada dahi çiftçiler bu desteğin daha yukarı çıkarılmasını istiyor. Biz bu şartlarla küresel pazarda nasıl rekabet edebiliriz? Bizler zeytin ağacını, evladımızdan ayırmıyoruz. Zeytine iyi bakarsan yüksek verim alırsın. Ama iyi bakmanın maliyeti her gün yükseliyor. Destek olmadan üretim yapmak çok zor. Eğer çiftçi gereken desteği alırsa, unutulmadığını anlar, şevkle çalışır” diye konuştu.
